ESCHERICHIA COLI I CLOSTRIDIUM PERFRINGENS TYPU C

Bakterie Escherichia coli (E. coli) i Clostridium perfringens (C. perfringens) typu C są głównymi patogenami odpowiedzialnymi za rozwój biegunki neonatalnej prosiąt, będącej najczęstszą przyczyną śmiertelności przedodsadzeniowej i powodującej znaczne straty ekonomiczne wśród producentów trzody chlewnej na całym świecie.

Biegunka neonatalna jest najczęstszą przyczyną śmierci prosiąt przed odsadzeniem, powodując znaczne straty ekonomiczne wśród producentów trzody chlewnej na całym świecie. Bakterie Escherichia coli (E. coli) i Clostridium perfringens (C. perfringens) typu C są głównymi patogenami odpowiedzialnymi za rozwój biegunki u nowonarodzonych prosiąt, która pojawia się zwykle w pierwszym tygodniu życia zwierząt. Zakażenie może wywołać zapalenie jelit, które charakteryzuje się biegunką, odwodnieniem, osłabieniem, a w ciężkich przypadkach powoduje nawet śmierć.

SKUTKI

Zakażenie skojarzone może wywołać śmiertelne w skutkach zapalenie jelit, głównie u nowonarodzonych prosiąt.

E. coli: główna przyczyna biegunki poodsadzeniowej, posocznicy i śmiertelności młodych odsadzonych prosiąt.

Istnieje wiele różnych typów E. coli, ale biegunka neonatalna jest powodowana przez szczepy enterotoksygenne (ETEC).

Istnieje kilka szczepów C. perfringens typu C, które mogą wywoływać zarówno biegunki o niskim stopniu nasilenia, jak i ostre krwotoczne zapalenie jelit.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

E. coli i C. perfringens typu C powodują śmiertelne zapalenie jelit u nowonarodzonych prosiąt, jednak to E. coli wciąż jest główną przyczyną biegunki poodsadzeniowej, posocznicy i wzrostu śmiertelności u młodych warchlaków.

Enterotoksygeniczne szczepy E. coli (ETEC) charakteryzują dwa rodzaje czynników wirulencji – fimbrie i enterotoksyny i do wystąpienia choroby niezbędna jest ich obecność. Dlatego każda naprawdę skuteczna szczepionka powinna chronić przed obydwoma tymi czynnikami.

Istnieje kilka szczepów C. perfringens typu C, które mogą wywoływać wiele różnych chorób – od biegunki o niskim stopniu nasilenia w każdym wieku, aż do ostrego krwotocznego zapalenia jelit, które zwykle zabija prosię w ciągu pierwszych 24-48 godzin życia.

SKUTKI

Zaburzenia jelitowe u prosiąt powodują znaczne straty ekonomiczne, głównie ze względu na zmniejszenie masy odsadzeniowej oraz wzrostu śmiertelności i kosztów produkcji. Biegunka neonatalna zwykle jest endemiczna, ale może również pojawiać się w postaci ognisk o wysokiej zachorowalności i śmiertelności.

  • Średnia zachorowalność na biegunkę neonatalną wynosi 30-40%, jednak w niektórych stadach może sięgać nawet 80%, śmiertelność zaś 70% w dotkniętych chorobą miotach.
  • Na podstawie badań przeprowadzonych w Szwecji i Danii oszacowano, że biegunka odpowiada za:
    o 5-24% ogólnej śmiertelności przedodsadzeniowej,
    o zmniejszenie ADWG o 8-14 g/dzień w pierwszym tygodniu życia prosiąt.

Koszty spowodowane biegunką neonatalną mogą różnić się znacznie w zależności od ciężkości przebiegu choroby:

  • Korzystając z danych produkcyjnych z 2010 r., oszacowano koszty dla szwedzkich stad dotkniętych biegunką neonatalną ze śmiertelnością wynoszącą 10% na aż 134 € na lochę rocznie.

OGROMNY WPŁYW

Koszty spowodowane biegunką neonatalną mogą się znacznie różnić w zależności od
przebiegu choroby.

Obliczono szacunkowe koszty dla stad dotkniętych biegunką neonatalną ze
śmiertelnością na poziomie 10%.

134 euro na lochę rocznie (Szwecja)

OBRAZ KLINICZNY CHOROBY

Wybuchy biegunki neonatalnej występują częściej w miotach loszek lub nowo zakupionych macior, rzadko zaś u świń starszych niż tydzień. Najczęstsze objawy kliniczne to wodniste lub pastowate stolce, letarg i odwodnienie. Dotknięte chorobą świnie mogą umrzeć, pozostać charłacze lub też wyzdrowieć po 3-6 dniach bez późniejszej utraty kondycji.

Chociaż choroba jelit wywołana przez E. coli i C. perfringens typu C może być klinicznie nie do odróżnienia, a oba patogeny należy zawsze uwzględniać w diagnostyce różnicowej, istnieją pewne cechy kliniczne, które mogą pomóc w identyfikacji tych dwóch infekcji bakteryjnych.

Jak rozpoznać biegunkę neonatalną wywołaną przez E. coli:

  • Może wystąpić u świń w wieku od 2 godzin po porodzie do okresu po odsadzeniu, ale najczęściej występuje u świń w wieku od 1 do 4 dni.
  • Biegunka o konsystencji wodnistej lub kremowej, z wyraźnym zapachem, zwykle koloru od białego do żółtego.
  • Postępujące odwodnienie mające wpływ na śmiertelność prosiąt.
  • Powiększony żołądek, zwykle pełen zakrzepłego mleka.
  • Powiększone, lekko obrzęknięte i zaczerwienione jelito cienkie, z żółtawym, lekko śluzowatym płynem.

Jak rozpoznać biegunkę neonatalną wywołaną przez C. perfringens typu C:

  • Większość ognisk ma charakter ostry i występuje u prosiąt w wieku poniżej jednego tygodnia życia.
  • Śmiertelność utrzymuje się na stale wysokim poziomie u świń dotkniętych kliniczną postacią choroby, a zgon może nastąpić jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów biegunki.
  • Krwawa biegunka w ostrych przypadkach klinicznych.
  • Krwotoczne martwicze zapalenie jelit z krwotokiem obejmującym jelito cienkie, zwykle w obrębie jelita czczego i krętego.
  • Krwawy płyn w jamie brzusznej (wodobrzusze krwotoczne).

DIAGNOZA

Rozpoznanie biegunki neonatalnej obejmuje kombinację różnych procedur diagnostycznych, niezbędne jest jednak wykonanie sekcji i przekazanie próbki do laboratorium w celu potwierdzenia czynnika/ów sprawczych. Aby postawić właściwą diagnozę, należy wziąć pod uwagę trzy kluczowe czynniki:

1

OBRAZ KLINICZNY choroby. Wiek w momencie zachorowania, procent zarażonych zwierząt, objawy kliniczne i historia chorób w gospodarstwie mogą pomóc w postawieniu wstępnej diagnozy.

2

OCENA zmian w jelicie. Rozległe zmiany jelitowe mogą w dużym stopniu sugerować określoną etiologię. Dlatego właśnie sekcja zwłok pomaga lekarzowi weterynarii w wyborze odpowiedniego badania laboratoryjnego.

…3

……BADANIA LABORATORYJNE.
/…/Ostateczna diagnoza jest
/…/kombinacją wyników kilku badań,
/…/w tym:

  • Badanie bakteriologiczne treści jelitowej. Zaleca się hodowlę bakterii w celu potwierdzenia ostatecznej diagnozy i uzyskania właściwego izolatu.
  • Typowanie izolatów metodą PCR. Identyfikacja czynników wirulencji w wyizolowanej bakterii jest kluczowa dla ustalenia jej roli w obserwowanym problemie klinicznym.
  • Histopatologia. Ocenę wyników diagnostycznych można przeprowadzić tylko z uwzględnieniem obserwacji patologicznych, ponieważ wykrycie patogennych izolatów nie potwierdza choroby, jeśli równolegle nie zaobserwuje się charakterystycznych zmian chorobowych.

KONTROLA

Leczenie choroby biegunkowej u prosiąt zwykle obejmuje antybiotykoterapię i terapie wspomagające. Wpływ choroby można jednak w znacznym stopniu ograniczyć poprzez wyeliminowanie stresorów oraz stworzenie programów profilaktycznych i kontrolnych, które obejmują:

Właściwe spożycie SIARY I MLEKA przez nowonarodzone prosięta zapobiega namnażaniu się na ścianach jelita patogennych organizmów, potencjalnie powodujących biegunkę.

Czynne uodpornienie poprzez SZCZEPIENIA, ponieważ nasilenie biegunki neonatalnej zależy od miana przeciwciał w mleku lochy.

Podwyższona SANITACJA ŚRODOWISKA, w tym protokoły czyszczenia, dezynfekcji i osuszania porodówek między partiami w celu zmniejszenia obciążenia patogenami obecnymi w środowisku.

Właściwe WYPOSAŻENIE PORODÓWKI z funkcjonalnymi systemami grzewczymi zapobiegającymi wychłodzeniu prosiąt lub dużym wahaniom temperatury wewnątrz obory.

Odpowiednia BIOASEKURACJA NA FERMIE, zapobiegająca rozprzestrzenianiu się biegunki, w tym dezynfekcja obuwia między pomieszczeniami, unikanie wchodzenia do kojców, zmiana rękawiczek po kontakcie z podściółką z widoczną biegunką, higiena narzędzi służących do zabiegów na prosiętach itp.

Jak może pomóc szczepienie loch przeciwko E. coli i C. perfringens typu C?

Szczepienie loch chroni świnie za pomocą przeciwciał matczynych obecnych w siarze i mleku zaszczepionych matek. Odpowiednie i terminowe spożycie siary i mleka przez nowonarodzone prosięta ma więc zasadnicze znaczenie w profilaktyce biegunki neonatalnej.

  • Mniejsza częstość występowania biegunki neonatalnej.
  • Łagodniejszy przebieg biegunki noworodków.
  • Zmniejszenie wskaźnika śmiertelności przedodsadzeniowej.
  • Zwiększony ADWG i poprawiona jednorodność wagi miotu.
  • Zmniejszone użycie antybiotyków w stadach hodowlanych.

Żadne stado, niezależnie od ogólnego stanu zdrowia, nie jest wolne od zakażenia E. coli i C. perfringens typu C, całkowita eliminacja nie jest zatem możliwa lub jest bardzo mało prawdopodobna.

SPRAWDŹ JAK MOŻESZ
PRZECIWDZIAŁAĆ CHOROBIE

IDŹ DO STRONY PRODUKTOWEJ

BĄDŹ NA BIEŻĄCO

Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami o chorobach oraz o naszych produktach, zarejestruj się.

ZAREJESTRUJ SIĘ

CIEKAWOSTKI

Clostridia wytwarzają największą liczbę toksyn ze wszystkich rodzajów bakterii. Wśród nich C. perfringens jest głównym i najbardziej rozpowszechnionym producentem toksyn, występując zarówno jako część mikroflory zwierząt i ludzi, jak i w glebie. Ponadto Clostridia mogą wytwarzać zarodniki, które są wysoce odporne na warunki środowiskowe.

Na całym świecie E. coli jest przyczyną wielu różnych chorób świń, w tym biegunki neonatalnej, biegunki poodsadzeniowej, choroby obrzękowej, posocznicy, zapalenia błon surowiczych, zapalenia wymienia i infekcji dróg moczowych.

Niektóre odzwierzęce szczepy E. coli mogą być także sporadycznie obecne w jelitach i odchodach zdrowych świń, powodując krwawą biegunkę, krwotoczne zapalenie okrężnicy i/lub zespół hemolityczno-mocznicowy u ludzi zakażonych pokarmem lub wodą skażoną odchodami zwierzęcymi.

POLECANA LITERATURA

  • Francis D. H., Enterotoxigenic Escherichia coli infection in pigs and its diagnosis, „J Swine Health Prod.” 2002; 10(4), pp. 171-175.
  • Kongsted H., Stege H., Toft N., Nielsen J. P., The effect of new neonatal porcine Diarrhoea syndrome (NNPDS) on average daily gain and mortality in 4 Danish pig herds, „BMC Vet Res.” 2014; 10(1), p. 90.
  • Luppi A., Swine enteric colibacillosis: diagnosis, therapy and antimicrobial resistance, „Porcine Health Manag.” 2017; 3, p. 16.
  • Posthaus H., Kittl S., Tarek B., Bruggisser J., Clostridium perfringens type C necrotic enteritis in pigs: diagnosis, pathogenesis, and prevention, „J Vet Diagn Invest.” 2020; 32(2), pp. 203-212.
  • Sjölund M., Zoric M., Wallgren P., Financial impact of disease on pig production. Part III. Gastrointestinal disorders. Proceedings of 6th European symposium of porcine health management, Sorrento (Italy), 2014, p. 189.

Pobierz infografikę

INFOGRAFIKA

PL-NON-210800003