ACTINOBACILLUS PLEUROPNEUMONIAE
Actinobacillus pleuropneumoniae (App) jest czynnikiem etiologicznym pleuropneumonii świń (PPP), która jest wysoce zaraźliwą chorobą układu
oddechowego.
Actinobacillus pleuropneumoniae (App) jest jednym z najgroźniejszych bakteryjnych patogenów układu oddechowego świń występującym na całym świecie. App jest czynnikiem etiologicznym pleuropneumonii – wysoce zaraźliwego zapalenia płuc, które może atakować świnie w każdym wieku, zazwyczaj jednak pojawia się między 6 a 20 tygodniem życia. Chociaż po wybuchu ostrej epidemii choroby mogą zdarzyć się przypadki przewlekłe, pleuropneumonia charakteryzuje się zwykle nagłym początkiem, nadostrym lub ostrym przebiegiem klinicznym oraz wysoką zachorowalnością i śmiertelnością.
CHARAKTERYSTYCZNE DLA APP JEST, ŻE:
Ma nagły początek i szybko się rozprzestrzenia.
Jej przebieg kliniczny jest nadostry lub ostry.
Wykazuje wysoką zachorowalność i śmiertelność.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Nagłe wystąpienie nadostrej lub ostrej, szybko rozprzestrzeniającej się choroby układu oddechowego, powodującej wysoką zachorowalność i śmiertelność u tuczników sugeruje możliwość wystąpienia pleuropneumonii.
Do tej pory opisano osiemnaście serotypów App, a ich występowanie i zjadliwość różnią się w zależności od kraju – przykładowo serotypy 2 i 9 są wysoce zjadliwe w państwach europejskich.
Niektóre szczepy App mogą również działać jako patogeny wtórne, przyczyniając się do zwiększonej śmiertelności w połączeniu z innymi patogenami wirusowymi i bakteryjnymi, wchodząc w skład zespołu chorobowego układu oddechowego świń (PRDC).
SKUTKI
Actinobacillus pleuropneumoniae to patogen układu oddechowego świń, który pozostaje śmiertelnym zagrożeniem dla trzody chlewnej. Większość stad konwencjonalnych jest zarażona jednocześnie kilkoma serotypami App, które mogą pozostawać na długi czas w migdałkach świń-nosicieli. W niektórych gospodarstwach choroba nigdy się nie ujawnia, podczas gdy w innych dochodzi do wybuchu ostrych ognisk choroby.
- Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych aż 80% gospodarstw jest zarażonych App, jednak choroba ujawnia się tylko w 20% z nich.
- W hiszpańskim raporcie stwierdzono, że prawie 90% badanych stad było serologicznie dodatnich na App.
- W kanadyjskim badaniu wykazano, że 78% stad uzyskało wynik pozytywny na obecność App w teście PCR z próbek pobranych z górnych dróg oddechowych prosiąt.
Ekonomiczne znaczenie App związane jest przede wszystkim ze wzrostem śmiertelności, zmniejszeniem wzrostu, zwiększeniem kosztu zakupów leków i leczenia weterynaryjnego oraz odrzuceniami w rzeźni.
- Podczas wybuchów epidemii zachorowalność może wynosić od 10% do 100%, a śmiertelność sięgać 30-50%.
- U świń z przewlekłą postacią choroby odnotowano zmniejszenie dziennego przyrostu masy ciała o 33,6% i wydajności paszy w zakresie od 0,77% do 25,5%.
- Szacuje się, że roczne koszty App, w zależności od ciężkości przebiegu choroby, sięgają nawet 24 EUR na świnię.
OGROMNY WPŁYW
Roczne koszty związane z App:
24 euro / świnię
według szacunków
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
Kliniczny przebieg pleuropneumonii świń może przybierać postać NADOSTRĄ, OSTRĄ lub PRZEWLEKŁĄ w zależności od serotypu App, stanu odporności stada i liczby bakterii obecnych w płucach zainfekowanych zwierząt.
W przebiegu NADOSTRYM i OSTRYM choroby można zaobserwować następujące objawy kliniczne:
- Nagła śmierć / wzrost śmiertelności.
- Poważne trudności w oddychaniu (oddychanie ustami, brzuszne).
- Piana krwotoczna z ust lub nosa obserwowana tuż przed śmiercią.
- Wysoka gorączka.
- Sinica (zasinienie uszu, nosa, nóg i brzucha).
- Anoreksja, depresja i odmowa ruchu.
Postać PRZEWLEKŁA zwykle rozwija się u zwierząt już zdrowiejących i/lub w przebiegu infekcji mniej zjadliwymi szczepami App. Charakteryzuje się:
- Utrzymującą się niewydolnością oddechową.
- Kaszlem samoistnym lub przerywanym o zmiennej intensywności.
- Złą kondycją organizmu i zmniejszonym tempem wzrostu.
Zmiany chorobowe związane z zakażeniem App znajdują się prawie wyłącznie w płucach:
- W fazie NADOSTREJ oskrzela i tchawica są zwykle wypełnione krwistą pianą i śluzem, zatykając drogi oddechowe. Do poważnych zmian w płucach zwykle nie dochodzi z powodu zgonu zwierzęcia.
- W fazie OSTREJ w płucach występują charakterystyczne lite i krwotoczne zmiany zapalne w obrębie miąższu, często pokryte warstwami fibryny (włóknikowe zapalenie opłucnej).
- Postać PRZEWLEKŁA objawia się martwicą płuc i ropniami, które mogą być widoczne razem z nadmiernym zwłóknieniem, powodując przyleganie płuc do klatki piersiowej (włóknikowe zapalenie opłucnej).
DIAGNOZA
Wstępna diagnoza pleuropneumonii opiera się na obserwacji objawów klinicznych i zmian w płucach. Do potwierdzenia rozpoznania niezbędna jest jednak hodowla i identyfikacja szczepów bakterii z rodzaju App. Pełna diagnoza obejmuje zatem co najmniej trzy kluczowe czynniki:
1
OBRAZ KLINICZNY choroby. Gwałtowny początek choroby jest dość charakterystyczny i w połączeniu z objawami klinicznymi oraz dużymi zmianami w płucach uzasadnia postawienie wstępnej diagnozy.
2
OCENA zmian w płucach. Zmiany w płucach mogą wyraźnie wskazywać na pleuropneumonię, a sekcja zwłok umożliwia pobranie próbek do dalszych badań laboratoryjnych. Monitorowanie płuc podczas uboju może pomóc w zidentyfikowaniu przypadków przewlekłych.
…3
……BADANIA LABORATORYJNE:
- Bakteriologia. Próbki do posiewu w kierunku App powinny pochodzić z tkanki płuc pobranej od świń dotkniętych postacią nadostrą lub ostrą oraz zwierząt nieleczonych.
- Serotypowanie. PCR jest metodą powszechnie wykorzystywaną do serotypowania bakterii i często niezbędną do określenia, które serotypy występują w danym gospodarstwie.
- Serologia. Testy ELISA mogą być wykorzystywane do rutynowego nadzoru potencjalnie zakażonych stad. Jednak ze względu na różne rodzaje dostępnych testów, a także możliwość wystąpienia reakcji krzyżowych między serotypami i różnice zjadliwości między poszczególnymi szczepami App, konieczna jest staranna interpretacja wyników, zwłaszcza w przypadku braku objawów klinicznych choroby.
KONTROLA
Zwalczanie pleuropneumonii i związanych z nią strat ekonomicznych podczas wybuchu epidemii polega na wczesnym wykryciu choroby i wdrożeniu leczenia chorych i narażonych na ekspozycję świń. Antybiotyki do wstrzykiwań są powszechnie stosowane w leczeniu pleuropneumonii, ponieważ istnieje ryzyko, że nie wszystkie zakażone zwierzęta spożyją odpowiednią ilość leków zawartych w paszy czy wodzie. Najlepszym sposobem na uniknięcie dotkliwych skutków zakażenia App jest jednak ZAPOBIEGANIE epidemiom chorób. Najważniejsze środki prewencyjne to:
Rygorystyczne środki BIOASEKURACJI ZEWNĘTRZNEJ, pozwalające uniknąć wprowadzenia nowych serotypów App do stada, w tym izolacja nowych zwierząt i zakup ze stad wolnych od bakterii.
BIOASEKURACJA WEWNĘTRZNA, czyli środki mające na celu przerwanie łańcucha infekcji, na przykład poprzez hodowlę z podziałem na wiek i miot.
Tak zoptymalizowane ZARZĄDZANIE i warunki ŚRODOWISKOWE, aby nie powodować u zwierząt niepotrzebnego stresu, ponieważ jest on istotnym czynnikiem wywołującym choroby.
Rygorystyczne przestrzeganie HIGIENY między partiami, pozwalające zmniejszyć ilość patogenów obecnych w środowisku.
SZCZEPIENIE w celu wytworzenia odporności i zmniejszenia objawów klinicznych oraz zmian w płucach.
Jakie są korzyści szczepienia przeciwko App?
- Poprawa współczynnika konwersji paszy.
- Zmniejszenie wskaźnika śmiertelności.
- Zmniejszenie użycia antybiotyków w stadach wykazujących objawy kliniczne.
- Zmniejszenie objawów klinicznych ze strony układu oddechowego i zmian w płucach.
Jeśli App występuje endemicznie w hodowli loch, depopulacja może być opłacalną metodą zwalczania choroby. Następnie należy dokładnie wyczyścić i zdezynfekować budynki oraz pozostawić je puste na kilka tygodni. Dopiero wtedy można na nowo uzupełnić stado, wprowadzając świnie wolne od App.
SPRAWDŹ JAK MOŻESZ
PRZECIWDZIAŁAĆ CHOROBIE
BĄDŹ NA BIEŻĄCO
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami o chorobach oraz o naszych produktach, zarejestruj się.
CIEKAWOSTKI
Tylko zwierzęta należące do gatunku Sus scrofa, a mianowicie dziki, świnie domowe i dzikie, są zakażane przez App. Co ważne, stwierdzono, że ponad 50% populacji dzików w Słowenii jest seropozytywnych, co podnosi świadomość na temat możliwej roli dzików jako źródła infekcji App.
Zjadliwość szczepów App jest bardzo zróżnicowana – niektóre powodują wysoką śmiertelność, podczas gdy inne są niezjadliwe lub mają średnią zjadliwość. Niestety nie istnieją łatwo dostępne testy laboratoryjne umożliwiające odróżnienie szczepów wysoce zjadliwych od tych o mniejszej zjadliwości.
Wirulencja serotypów App jest związana ze zdolnością bakterii do wytwarzania egzotoksyn.
POLECANA LITERATURA
- Bossé J. T., Janson H., Sheehan B. J., Beddek A. J., Rycroft A. N., Kroll J. S., Langford P. R.: Actinobacillus pleuropneumoniae: pathobiology and pathogenesis of infection, „Microbes Infect.” 2002/4(2), pp. 225-235.
- Losinger W. C.: Economic impacts of reduced pork production associated with the diagnosis of Actinobacillus pleuropneumoniae on grower/finisher swine operations in the United States, „Prev Vet Med.” 2005/68(2-4), pp. 181-193.
- Sassu E. L., Bossé J. T., Tobias T. J., Gottschalk M., Langford P. R., Hennig-Pauka I.: Update on Actinobacillus pleuropneumoniae-knowledge, gaps and challenges, „Transbound Emerg Dis.” 2018/65 Suppl 1, pp. 72-90.
Pobierz infografikę
PL-NON-210800002